به گزارش همشهری، این روزها بار دیگر محور بحث‌ها در محافل بورس تعیین عدد مناسب برای نسبت قیمت به درآمد در شرایط کنونی است. «قیمت به درآمد» نسبتی است که از زاویه کسب سود، سطح عمومی قیمت‌ها را در بورس ارزیابی می‌کند. این نسبت در طول 2دهه گذشته، معروف‌ترین نماگر بورس تهران، پس از سود، درمیان فعالان بازار سرمایه بوده و به نوعی حباب‌سنج بازار سهام تلقی می‌شود.
در طول سال‌های گذشته تحلیل روند معاملات بورس تهران عموما براساس این نسبت انجام شده، هر چند در طول یک سال گذشته روش برآورد ارزش جایگزینی شرکت‌ها به دیدگاه غالب بازار سرمایه بدل شد، اما کارشناسان همچنان برای ارزیابی صحت سطح عمومی قیمت سهام در بورس، این نسبت را مدنظر قرار می‌دهند. این روزها تحلیلگران بورس به2دسته تقسیم شده‌اند، برخی معتقدند اگر میانگین نسبت قیمت به درآمد بورس تهران از7.5مرتبه تجاوز کند بازار سهام وارد مرحله حباب شده، اما برخی دیگر بر این باورندکه نه‌تنها بورس بلکه اقتصاد ایران درآستانه ورود به مرحله تازه‌ای است.
در این دوران تازه نسبت قیمت به درآمد بورس تهران حتی می‌تواند از 10مرتبه هم تجاوز کند بنابراین هنوز سطح عمومی قیمت‌ها می‌تواند در بورس افزایش یابد. تقابل این دو دیدگاه و غلبه موقتی هر یک از آنها در طول هفته‌های اخیر نوسان‌های بازار سهام و منحنی شاخص را شکل داده است.کامیار فراهانی، تحلیلگر بازار سرمایه ازجمله نخستین کسانی بود که در زمره دسته دوم قرار گرفت و با توجه به شرایط دیپلماسی هسته‌ای اعلام کرد باید در دوران تازه معیارهای جدیدی را برای حباب قیمت‌ها در بورس مدنظر قرار داد. او در این‌باره به همشهری گفت: افزایش نسبت قیمت به درآمد بورس تهران بستگی به نتیجه مذاکرات هسته‌ای دارد اگر مذاکرات هسته‌ای و توافق‌های بین‌المللی به نحو مطلوبی پیش برود نسبت قیمت به درآمد بورس تهران می‌تواند حتی به مرز 10مرتبه هم برسد.
وی با بیان اینکه نسبت قیمت به درآمد بیانگر انتظارات سرمایه‌گذاران از روند سودآوری شرکت‌هاست، افزود: اگر سود شرکت‌های بورس 50درصد رشد کند نسبت قیمت به درآمد بورس تهران می‌تواند باز هم افزایش یابد اما اگر سود شرکت‌ها تغییر نکند این نسبت نمی‌تواند رشد کند اما در مجموع نسبت قیمت به درآمد در حال حاضر در بورس تهران به افق سیاسی وابسته شده است.
وی توضیح داد: اگر افق سیاسی و اقتصادی کشور تغییر کند روند سود آوری شرکت‌های بورس تغییر می‌کند چون تعدادی از صنایع و شرکت‌های بورس در نتیجه تحریم با کاهش سود مواجه شده‌اند درواقع رفع تحریم‌ها می‌تواند در افزایش سودآوری این شرکت‌ها تأثیر داشته باشد و افزایش سود می‌تواند منجر به رشد نسبت قیمت به درآمد شرکت‌ها شود.
فراهانی ادامه داد: اگر افق سیاسی تغییر کند و مذاکرات هسته‌ای و بین‌المللی با شرایط مطلوبی ادامه پیدا کند نسبت قیمت به درآمد بورس تهران می‌تواند بالاتر رود، در غیراین صورت قیمت سهام شرکت‌ها با نزول مواجه می‌شود و نسبت قیمت به درآمد بورس تهران به محدوده 5تا 6مرتبه بازمی‌گردد.این تحلیلگر بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که آیا با تورم 40درصدی می‌توان انتظار داشت که نسبت قیمت به درآمد بورس به محدوده 10مرتبه برسد، گفت:پیش‌بینی‌ها بر این است که در یک سال آینده تورم هم به مقدار قابل ملاحظه‌ای کاهش خواهد یافت ضمن اینکه تورم اثرش را در سود شرکت‌ها نشان خواهد داد. در واقع صنایع مختلف با افزایش تورم سودشان رشد می‌کند.
